Son günlerde pek çok kişi arkeler çok hücreli mi sorusunu araştırıyor. Mart ayı itibariyle yapılacak olan yüz yüze sınavlara hazırlanan öğrenciler derslerine ağırlık vermeye ve konu tekrarı yapmaya başladı. Arkeler, hücre zarlarında arkaeol gibi eter yağları kullanırlar, ökaryotlara göre daha fazla enerji kaynağına sahiptirler. Peki, arkeler çok hücreli mi? İşte, arkeler çok hücreli mi sorusunun detaylı cevabı…
Arkeler çok hücreli mi?
Yabancı literatürde bu gruptaki canlılar Archaea veya Archaebacteria, grubun tek bir üyesi ise tekil olarak Archaeum, Archaean veya Archaeon olarak adlandırılır. Arkeler, Bakteriler ve Ökaryotlar, üç-saha sisteminin temel gruplarıdır. Bakteriler gibi arkaeler de çekirdeği olmayan tek hücreli canlılardır, yani prokaryotlardır (prokaryotlar altı-âlemli sınıflandırmada Monera olarak adlandırılırlar). İlk tanımlanan arkaeler aşırı ortamlarda bulunmuş olmalarına rağmen sonradan hemen her habitatta rastlanmışlardır. Bu üst krallığa ait tek bir organizma “arkeli” (Arkea’ye ait anlamında; İngilizce: archaean) olarak adlandırılır. Bu sözcük, sıfat olarak da kullanılır.
Arkea Tarihçesi
1977’de Carl Woese ve George Fox, prokaryotları 16S rRNA dizinlerine göre sınıflandırdıkları filojenetik ağaçdaki diğer bakterilerden ayrı kümelenmelerinden dolayı arkaeleri tanımlanmışlardır. Bu iki canlı grubu başlangıçta birer âlem veya alt âlem olarak görülmüş, Arkaebakteriler ve Öbakteriler olarak adlandırılmışlardır. Woese bu grupların canlıların temel düzeyde birbirinden farklı birer kolu sayılması gerektiğini savunmuştur. Daha sonra bu kavramı daha belirginleştirmek için grupları Arkeler ve Bakteriler olarak yeniden adlandırmış ve bunların, Ökarya ile beraber canlıların üç bölgesini oluşturduğunu öne sürmüştür. (Woese’nin bu gruplara İngilizce ‘bölge’ anlamında domain olarak adlandırmıştır; Türkçe üst-âlem olarak da adlandırılırlar.)